TY - JOUR ID - 160948 TI - بررسی وضعیت خصوصیات شیمیایی خاک و ترسیب کربن در سامانه‌های تولید مبتنی بر گندم JO - تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک JA - CSRAR LA - fa SN - 2423-611X AU - اعتضادی جمع, جواد AU - اسلامی, سید وحید AU - جامی الاحمدی, مجید AU - سیاری, محمد حسن AD - تایباد، شهرک امام حسین، جهادکشاورزی AD - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند Y1 - 2022 PY - 2022 VL - IS - SP - EP - KW - تناوب KW - سیستم‌های کشت KW - کربن آلی KW - گیاه پوششی KW - نیتروژن DO - 10.22034/csrar.2022.329816.1192 N2 - ترسیب دی‌اکسید کربن اتمسفر در خاک از طریق مدیریت به‌زراعی از جمله اقدامات موثر در نیل به کشاورزی پایدار می‌باشد. این پژوهش به منظور بهره‌گیری از مجموعه اقدامات زراعی مطلوب در سامانه‌های تولید متنوع با هدف بهبود وضعیت خصوصیات شیمیایی خاک و ترسیب کربن با محوریت گیاه گندم طی دو سال زراعی 97-98 و 98-99 در مزرعه‌ای در دشت کرات تایباد اجرا شد. در این تحقیق عامل سیستم کشت در چهار سطح آیش‌ـ‌گندم، منداب‌ـ‌گندم، ماش‌ـ‌گندم و ذرت‌ـ‌گندم و عامل سطوح کود نیتروژن (100 ، 50 درصد و بدون مصرف کود نیتروژن) بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی اجرا شد. نتایج نشان داد سیستم کشت منداب-گندم با 4/71 درصد بیشترین و سیستم کشت آیش گندم با 6/28 درصد کمترین افزایش کربن آلی خاک را تجربه کردند. نیتروژن خاک نیز متاثر از افزایش کربن آلی خاک عمدتا در دو سیستم کشت منداب-گندم (5/20 درصد) و ماش-گندم (8/12 درصد) افزایش معنی‌داری یافت، در حالیکه در دو سیستم کشت آیش-گندم و ذرت گندم به ترتیب 5/2 و 2/10 درصد باعث تخلیه نیتروژن کل خاک گردید. همه سطوح سیستم کشت باعث افزایش فسفر در طی دو سال آزمایش گردید. نتایج همبستگی صفات نیز نشان داد که کاهش اسیدیته در خاکهای قلیایی کلید موفقیت در افزایش دسترسی گیاه به فسفر (**37/0- =r) و آهن (**33/0- = r) است. به نظر می‌رسد سیستم‌های کشت متفاوت بسته به میزان کمی و کیفی بقایای گیاهی، مسئول تغییرات کربن آلی خاک و متعاقب آن تغییر در خصوصیات شیمیایی خاک می‌باشد. UR - https://cropscience.uoz.ac.ir/article_160948.html L1 - ER -