TY - JOUR ID - 158010 TI - بررسی نقش فتوسنتزی برگ و گل‌آذین گلرنگ در عملکرد و محتوی روغن تحت تنش کم‌آبی JO - تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک JA - CSRAR LA - fa SN - 2423-611X AU - حضرتی, سعید AU - صالح نیا, نادر AU - صادقی بختوری, امیر رضا AU - اسدپور, هادی AU - پاسبان اسلام, بهمن AD - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران AD - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران AD - بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، آذربایجان شرقی، تبریز، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 4 IS - 1 SP - 61 EP - 76 KW - آبیاری KW - تنش خشکی KW - دانه های روغنی KW - عملکرد روغن KW - منبع و مخزن DO - 10.22034/csrar.2022.320094.1168 N2 - به منظور بررسی نقش فتوسنتزی برگ و گل‌آذین گلرنگ در پشتیبانی عملکرد و محتوای روغن تحت تنش کم­آبی، آزمایشی روی رقم بهاره گلدشت به صورت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1398 انجام شد. فاکتور اصلی تنش کم‌آبی در سه سطح (بدون تنش، تنش از مرحله شروع گل­دهی، تنش از زمان 50 درصد گل­دهی) و فاکتور فرعی حذف برگ‌ها و پوشش گل­آذین در چهار سطح (شاهد، حذف برگ تیپ پایین، حذف برگ تیپ بالا و پوشش گل‌آذین) بودند. نتایج نشان داد اعمال تنش کم‌آبی از مرحله شروع گل‌دهی و از مرحله 50 درصد گل‌دهی به ترتیب 16/4 و 7/9 درصد عملکرد دانه را کاهش داد، درحالی­که عملکرد روغن تنها تحت تأثیر تیمار اعمال تنش از مرحله شروع گل‌دهی کاهش معنی‌دار 4/4 درصدی را نشان داد. با توجه به نتایج، مهم­ترین منبع تأمین­کننده اسمیلات‌ها برای پر شدن دانه گلرنگ و تولید روغن، برگ‌های بالای کانوپی بودند؛ همچنین بر اساس نتایج، گلبرگ‌ها نیز نقش مهمی را در پر شدن دانه‌ها، در هر دو شرایط عدم تنش کم­آّبی و کم‌آبی بعد از مرحله گل‌دهی دارند. در تیمار بدون تنش کم­آبی، بیشترین میزان شاخص برداشت 39/7 درصد مربوط به عدم حذف برگ و کم‌ترین میزان (38/6 درصد) مربوط به حذف برگ‌های تیپ بالا بود. بر اساس نتایج تحقیق گل­آذین نقش مؤثری در عملکرد دانه و در نتیجه عملکرد روغن گلرنگ داشت. اعمال تنش کم‌آبی از مرحله شروع گل‌دهی نیز عملکرد دانه و روغن را در گلرنگ کاهش قابل توجهی داد. UR - https://cropscience.uoz.ac.ir/article_158010.html L1 - https://cropscience.uoz.ac.ir/article_158010_3a46631d0ddd42a37754144bad378298.pdf ER -