TY - JOUR ID - 154112 TI - بررسی اثرات تنظیم‌کننده‌های رشد بر فرایند ریز‌ازدیادی گیاه دارویی کارلا (Momordica charantia) و شناسایی ترکیبات ثانویه اندام‌های مختلف با استفاده از دستگاه طیف‌سنج جرمی (GC-MS) JO - تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک JA - CSRAR LA - fa SN - 2423-611X AU - مبصری مقدم, محمد AU - فاخری, براتعلی AU - کمال الدینی, حسین AU - سلوکی, محمود AU - حدادی, فاطمه AD - دانشجوی دکتری بیوتکنولوژی، گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه زابل، زابل، ایران AD - گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه زابل، زابل، ایران AD - گروه زیست شناسی، دانشگاه زابل، زابل، ایران Y1 - 2023 PY - 2023 VL - 4 IS - 2 SP - 533 EP - 546 KW - القای کالوس KW - باززایی KW - بهینه ‏سازی کشت بافت KW - متابولیت‌های ثانویه DO - 10.22034/csrar.2021.291381.1097 N2 - امروزه گیاهان دارویی با ‌توجه به عوارض جانبی کمتر بر ‌روی سلامتی، مورد توجه قرار گرفته‌اند. بهینهسازی فرآیند کشت بافت برخی از این گیاهان از ریز‌نمونه‌های حاصل از بذر، امکان شناسایی، تولید تجاری متابولیت‌های ثانویه و دستورزی ژنتیکی این گیاهان ارزشمند را فراهم می‌نماید. کارلا با نام علمی Momordica charantia از خانواده کدوئیان به‌دلیل متابولیت‌های ثانویه ارزشمند و خواص دارویی شناخته­شده می‌‌تواند جایگاه مهمی را در بخش کشاورزی از آن خود سازد. در این مطالعه کالوس‌زائی و باززائی ریز‌نمونه‌های بذر گیاه کارلا در محیط کشت MS حاوی غلظت‌های مختلف هورمون‌های 2,4 D و BAP مورد مطالعه قرار گرفت. متابولیت‌های ثانویه با استفاده از گاز کروماتوگرافی – طیف‌سنج جرمی در عصاره‌های سوسپانسیون سلولی، ریشه، برگ و میوه گیاهان حاصل از فرایند کشت بافت شناسایی گردید که بیشترین تعداد مواد مؤثره به ترتیب 49 ترکیب در ریشه، 46 ترکیب در میوه، 40 ترکیب در سوسپانسیون سلولی کالوس و 37 ترکیب در برگ بود. نتایج کشت بافت نشان داد که بیشترین میزان کالوس‌زائی در غلظت 3 میلی‌‌گرم‌ در لیتر حاوی 2,4-D و بیشترین تولید شاخه در غلظت 2 میلی‏گرم در لیتر BAP به‌دست آمد. همچنین بیشترین مقدار ریشه‌زایی در غلظت 1 میلی‌گرم در ‌لیتر حاوی هورمون IBA حاصل گردید. UR - https://cropscience.uoz.ac.ir/article_154112.html L1 - https://cropscience.uoz.ac.ir/article_154112_19047b059fa4748db8dd906b00661c1e.pdf ER -