2024-03-29T12:57:18Z
https://cropscience.uoz.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=17180
تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک
2423-611X
2423-611X
1399
2
2
تاثیر محلولپاشی سلنیم بر ویژگیهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی رزماری تحت تنش خشکی
امین اله
شمسایی
مهدی
آران
براتعلی
فاخری
بهمنظور بررسی تأثیر محلولپاشی سلنیم بر ویژگیهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی رزماری تحت تیمارهای آبیاری، آزمایشی در سال 97-1396 در گلخانه پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل تیمارهای آبیاری در دو سطح (30 و 80 درصد ظرفیت زراعی) و محلولپاشی سلنیم در چهار سطح (صفر، 50، 75 و 100 میلیگرم بر لیتر) بود. نتایج نشان داد که میزان محتوای نسبی آب برگ، کاروتنوئید، پروتئین و آنزیم آسکوربات پراکسیداز در شرایط تنش با محلولپاشی سلنیم افزایش یافت و بیشترین میزان این صفات با محلولپاشی سلنیم در غلظتهای 75 و 100 میلیگرم بر لیتر به دست آمد. محلولپاشی سلنیم خصوصاً در غلظت 75 میلیگرم بر لیتر در شرایط تنش میزان کربوهیدرات محلول، فنل کل، آنزیم گایاکول پراکسیداز، آنزیم پلیفنل اکسیداز و درصد اسانس را افزایش داد. میزان نشت یونی، پرولین و آنزیم کاتالاز با اعمال تنش افزایش و میزان کلروفیل a، b و کل کاهش یافت. میزان کلروفیل a، b و کل، پرولین و آنزیم کاتالاز با محلولپاشی سلنیم خصوصاً در غلظت 75 میلیگرم بر لیتر افزایش یافت و میزان نشت یونی با محلولپاشی سلنیم خصوصاً در غلظتهای 75 و 100 میلیگرم بر لیتر کاهش یافت. بهطورکلی محلولپاشی سلنیم با افزایش ترکیبات آنتیاکسیدانی (فنل، فلاونوئید و آنزیمهای آنتیاکسیدان)، تنظیمکنندههای اسمزی (پرولین و کربوهیدرات محلول) و رنگیزههای فتوسنتزی باعث تعدیل اثرات تنش و افزایش ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ ﺧﺸﮑﯽ در گیاه رزماری شد.
آنزیمهای آنتی اکسیدان
پرولین
درصد اسانس
گیاه دارویی
2021
01
20
127
140
https://cropscience.uoz.ac.ir/article_124844_f7794d81a2fb944ccb34568894bbe5d0.pdf
تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک
2423-611X
2423-611X
1399
2
2
تاثیر کودهای نیتروژنه و فسفری بر تولید علوفه آتریپلکس (Atriplex canescens) در شرایط شور
مهدی
کریمی
محمد حسین
بناکار
رستم
یزدانی بیوکی
این تحقیق بهمنظور ارزیابی تأثیر کاربرد کودهای نیتروژنه و فسفره بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه شورپسند A.canescens به مدت سه سال زراعی در مرکز ملی تحقیقات شوری انجام گرفت. طرح آماری مورد استفاده کرتهای خردشده با سه تکرار بود که اثر سال به عنوان فاکتور اصلی و کودهای شیمیایی نیتروژنه (از منبع نیترات آمونیوم) و فسفره (از منبع سوپر فسفات تریپل) هر یک در 3 سطح (0، 25 و 50 کیلوگرم در هکتار) بهعنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. آبیاری گیاهان در طول دوره رشد با آب شور دارای هدایت الکتریکی 14dSm-1 از طریق سیستم آبیاری بابلر انجام گرفت. ضمن تعیین شوری خاک، میزان علوفه تولید شده اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که علوفه تولیدی با افزایش سن گیاه به طور معنیداری کاهش یافت. علوفه تر تولیدی در سال اول معادل 19/21ton/ha بود که در سال دوم و سوم به ترتیب به 14/18 و 11/49ton/ha کاهش یافت. همچنین نشان داد که مصرف 25 و 50 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژنه میزان علوفه تر تولید شده را به ترتیب به میزان 91 و 176 درصد افزایش داد که معادل 15/13 و 21/85 تن در هکتار بود. روند مشابهی از تأثیر مثبت کود نیترات آمونیوم بر عملکرد علوفه خشک، عملکرد خشک ساقه و برگ مشاهده گردید، لیکن کود نیتروژنه تأثیر معنیداری بر نسبت برگ به ساقه نداشت. همچنین، گیاه آتریپلکس پاسخی به مصرف کود فسفری نشان نداد. در مجموع، مصرف 50 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن خالص بهمنظور بهبود عملکرد علوفه A.canescensبا استفاده از منابع آب شور و در راستای پروژههای شورورزی و بهشرط رعایت مسائل زیستمحیطی توصیه میشود.
شورورزی
کود شیمیایی
گیاهان هالوفیت
2021
01
20
141
154
https://cropscience.uoz.ac.ir/article_124831_fa188a8896a784b197cbe693d180f80f.pdf
تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک
2423-611X
2423-611X
1399
2
2
تأثیر پلیمر سوپرجاذب بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان (Helianthus annuus L.) در شرایط تنش خشکی
عباس
یعقوب زاده
محمد
آرمین
متین
جامی معینی
کاربرد مواد پلیمری سوپرجاذب میتواند سبب جلوگیری از کاهش تولید در برخی گیاهان زراعی تحت شرایط کمآبی گردد. بهمنظور بررسی اثر مصرف پلیمر سوپرجاذب بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان در شرایط تنش خشکی، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه شخصی واقع در کیلومتر 20 شهرستان سبزوار در سال 93-1392 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی، دور آبیاری (12 و 24 روز) و مقادیر مختلف سوپرجاذب (0، 30، 60، 90 و 120 کیلوگرم در هکتار) بود. نتایج نشان داد که ارتفاع گیاه، تعداد دانه در طبق، درصد بذور پوک، وزن هزار دانه، عملکرد اقتصادی و عملکرد بیولوژیک بهصورت معنیداری تحت تأثیر دور آبیاری قرار گرفت. افزایش دور آبیاری از 12 روز به 24 روز سبب کاهش 26/3 درصدی ارتفاع گیاه، 39/5 درصدی تعداد دانه در طبق، 17/9 درصدی وزن هزار دانه، 13/2 درصدی عملکرد اقتصادی و 17/9 درصدی عملکرد بیولوژیک شد. بالاترین عملکرد و اجزای عملکرد در مصرف خاکی 120 کیلوگرم در هکتار پلیمرهای سوپرجاذب و کمترین آن در تیمار شاهد به دست آمد. اگرچه واکنش عملکرد به مصرف سوپرجاذب ها در دور آبیاری 12 روزه بیشتر بود، اما مصرف پلیمرهای سوپرجاذب سبب کاهش اثرات منفی تنش خشکی شد. در دور آبیاری 12 روزه مصرف 120 کیلوگرم در هکتار پلیمر سوپرجاذب و در دور آبیاری 24 روزه مصرف 30 کیلوگرم در هکتارسبب تولید حداکثر درآمد خالص شد. در مجموع، بالاترین عملکرد دانه و درآمد اقتصادی با مصرف 120 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب و دور آبیاری 12 روز به دست آمد.
استرس خشکی
رژیم آبیاری
سوپرجاذب
گیاهان روغنی
2021
01
20
155
166
https://cropscience.uoz.ac.ir/article_124835_4dadff29a21f2a01f8d578835723bce0.pdf
تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک
2423-611X
2423-611X
1399
2
2
اثر تنش خشکی در مراحل مختلف رشد بر انتقال مجدد مواد ذخیرهای در ژنوتیپهای سورگوم دانهای
علی
آذری نصرآباد
سید محسن
موسوی نیک
محمد
گلوی
سید علیرضا
بهشتی
علیرضا
سیروس مهر
بهمنظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد، اجزای عملکرد دانه و پارامترهای دخیل در انتقال مجدد مواد ذخیرهای در ژنوتیپهای سورگوم دانهای، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1393 در مزرعه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل آبیاری نرمال (شاهد)، قطع آبیاری در مرحله رشد رویشی (مرحله رویت آخرین برگ بهصورت لولهای) و قطع آبیاری در مرحله رشد زایشی (50 درصد بوتهها در مرحله آغاز گلدهی) و فاکتور فرعی شامل ژنوتیپهای KGS29،MGS2 ،KGS33 ، سپیده، KGFS27،MGS5 ،KGFS5 ،KGFS17، KGFS13 و KGFS30 بودند. نتایج نشان داد تنش خشکی تأثیر معنیداری بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد دانه در پانیکول داشته و سبب کاهش آنها گردید. میزان کاهش عملکرد دانه در بالاترین سطح تنش خشکی (قطع آبیاری در مرحله رشد رویشی) نسبت به تیمار شاهد معادل 42 درصد بود. ژنوتیپ KGFS13دارای بالاترین عملکرد دانه بود. اثر تنش خشکی بر پارامترهای ARDM (میزان مواد ذخیرهای انتقالیافته) و %REP (سهم دانه از انتقال مجدد مواد ذخیرهای) در سطح احتمال 5 درصد معنیدار گردید و این اثر در مورد %REE (بازدهی انتقال مجدد) معنیدار نشد ولی هر سه پارامتر با اعمال تنش رطوبتی و افزایش شدت تنش خشکی افزایش چشمگیری نشان دادند. بهطورکلی میتوان گفت که فرایند انتقال مجدد بهعنوان یکی از مکانیزم های مطلوب و انتخابی در ارقام و ژنوتیپ های سورگوم بهویژه در شرایط مواجهه با تنش خشکی قلمداد میشود.
راندمان انتقال
رشد زایشی
سورگوم
عملکرد
قطع آبیاری
2021
01
20
167
177
https://cropscience.uoz.ac.ir/article_124832_d5be063918d076078e19ca8124a0f915.pdf
تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک
2423-611X
2423-611X
1399
2
2
اثر شوری آب و محلولپاشی گیاه مادری بر ویژگیهای جوانهزنی بذور تولیدی سه رقم جو
مهرداد
محلوجی
تغذیه گیاه مادری نقش بسزایی در جوانه زنی و بنیه بذور تولیدی دارد. بهمنظور بررسی خصوصیات جوانه زنی بذرهای گیاه مادری جو حاصل از کاربرد تیمارهای محلول پاشی در شرایط مصرف آب آبیاری شور (12ds/m)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کبوترآباد اصفهان در سال زراعی 97-1396 انجام گرفت. فاکتور اول، پنج تیمار محلول پاشی: بدون محلول پاشی (آب)، محلول پاشی با سولفات روی (نیم درصد)، سولفات پتاسیم (نیم درصد)، سالیسیلیک اسید (1/5 میلی مولار) و سوپراکسید دیسموتاز (3 در هزار) که در مرحله شروع پنجهزنی با فاصله 7 روز و در 3 نوبت روی گیاه مادری محلول پاشی شدند. فاکتور دوم، سه رقم گوهران، مهر و ارمغان بود. صفاتی از قبیل درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، شاخص طولی بنیه گیاهچه، وزن خشک ریشه چه، وزن خشک ساقه چه، شاخص وزنی بنیه گیاهچه، یکنواختی جوانه زنی و ضریب آلومتری اندازه گیری شد. در شرایط مصرف آبشور و محلول پاشی های مختلف انجام شده بر گیاه مادری، رقم مهر طول ریشه چه، طول ساقه چه و شاخص طولی بنیه گیاهچه (بجز سولفات روی) بیشتری را تولید نمود. به نظر می رسد صفات طولی بذر (طول ریشه چه، طول ساقه چه و شاخص طولی بنیه گیاهچه) در انتخاب ارقام متحمل به شوری کارایی خوبی دارند. در محلول پاشی سولفات پتاسیم، یکنواختی جوانه زنی و سرعت جوانه زنی رقم مهر بیشتر از رقم ارمغان بود. بیشترین ضریب آلومتری بذر مربوط به تیمار محلول پاشی سولفات پتاسیم (0/85) و سولفاتروی (0/84) در ارقام مهر (0/81) و ارمغان (0/83) بدست آمد.
پتاسیم
روی
سالیسیلیک اسید
سوپراکسید دیسموتاز
مؤلفههای جوانه زنی
2021
01
20
179
188
https://cropscience.uoz.ac.ir/article_124836_9cbed6cf95b2b18af6214888188f6c22.pdf
تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک
2423-611X
2423-611X
1399
2
2
ارزیابی اختلاط علفکش نیکوسولفورون با مویان کوکووت و اسید سالیسیلیک بر رشد و عملکرد ذرت (Zea mays L.) و کنترل علفهای هرز
حسن
مکاریان
عباس
نصیری دهسرخی
آی بی بی
میری زاده
مهدی
برادران فیروزآبادی
منوچهر
قلی پور
بهمنظور بررسی اثر اختلاط علفکش نیکوسولفورون با اسید سالیسیلیک و مویان کوکووت بر برخی خصوصیات رشدی، عملکرد و کنترل علفهای هرز ذرت، آزمایشی بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل روش کنترل علف هرز (A) در چهار سطح شاهد (a1)، وجین علف هرز (a2)، مصرف یک لیتر علفکش (نیکوسولفورون) (a3) و مصرف دو لیتر علفکش (a4) بهعنوان عامل اول، کاربرد اسید سالیسیلیک (B) در دو سطح مصرف 0/7 میلیمولار اسید سالیسیلیک (b1) و عدم مصرف اسید سالیسیلیک (b2) بهعنوان عامل دوم و کاربرد کوکووت (C) در دو سطح مصرف دو لیتر در هکتار کوکووت (c1) و عدم مصرف کوکووت (c2) بهعنوان عامل سوم بودند. نتایج نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته (143/2 سانتیمتر) و شاخص سطح برگ (7/76) در مصرف توأم اسید سالیسیلیک و کوکووت بدست آمد. همچنین بیشترین عملکرد دانه (7528 کیلوگرم در هکتار) و بیولوژیک (20490 کیلوگرم در هکتار) در تیمار وجین علف هرز و مصرف اسید سالیسیلیک مشاهده گردید. استفاده از دز کاهشیافته علفکش نیکوسولفورون در اختلاط با مویان کوکووت توانست مانند دز کامل علفکش، جمعیت علفهای هرز را کاهش دهد و عملکردی معادل دوز کامل این علفکش تولید نماید. بر اساس نتایج این آزمایش، کاربرد کوکووت در ترکیب با دوز کاهشیافته علفکش نیکوسولفورون میتواند در کنترل مطلوب علفهای هرز و افزایش رشد و عملکرد ذرت مؤثر بوده و سبب کاهش مصرف علفکش گردد.
دوز کاهش یافته علف کش
کارایی علف کش
کشاورزی پایدار
وجین علف هرز
2021
01
20
189
205
https://cropscience.uoz.ac.ir/article_125204_bf862999410f476aaaaf3ebfbc7e2921.pdf
تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک
2423-611X
2423-611X
1399
2
2
تأثیر کودهای پتاسیمی بر محتوای کلروفیل گیاه دارویی اسطوخودوس (Lavandula officinalis L.) در خاک آلوده سرب و کادمیوم
زهره
محمدیان
احمد
غلامعلی زاده
مریم
قربانی
زینب
محکمی
هدف از این پژوهش بررسی اثر منابع مختلف پتاسیم در خاکهای آلوده به سرب و کادمیوم و تأثیر آنها بر فرآیند فتوسنتز از طریق بررسی تغییر محتوای کلروفیل در گیاه دارویی اسطوخودوس میباشد. این پژوهش شامل دو آزمایش مستقل بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار میباشد. در آزمایش اول دو فاکتور کودهای پتاسیمی (کلرید پتاسیم، سولفات پتاسیم و نیترات پتاسیم در دو سطح 55 و 110 میلیگرم بر کیلوگرم خاک به همراه شاهد) و کلرید کادمیوم (سطوح: صفر و 15 میلیگرم بر کیلوگرم خاک) اعمال گردید. فاکتورها در آزمایش دوم شامل کودهای پتاسیمی، مشابه آزمایش اول و نیترات سرب (سطوح: صفر و 100 میلیگرم بر کیلوگرم خاک) بود. تجزیه واریانس دادهها نشان داد که کودهای پتاسیمی اثر معنیداری بر میزان کلروفیل a، b و کل دارند. نتایج نشان داد در خاک آلوده به کادمیوم و سرب، محتوای کلروفیل به طور معنیداری نسبت به خاک غیرآلوده کاهش مییابد، نتایج همچنین بیانگر آن است که در خاک آلوده به کادمیوم، بیشترین میزان کلروفیل کل در سطح 110 میلیگرم بر کیلوگرم کلرید پتاسیم به دست آمد که نسبت به سطح شاهد 70% افزایش معنادار نشان داد. نتایج تجزیههای آزمایشگاهی موید آن است که در خاک آلوده به سرب، بیشترین میزان کلروفیل a در سطح 110 میلیگرم بر کیلوگرم کلریدپتاسیم حاصل شد که نسبت به سطح شاهد 71% افزایش معنادار نشان داد؛ بنابراین به نظر میرسد کاربرد کودهای پتاسیمی میتواند در افزایش میزان کلروفیل مؤثر باشد که دراینبین، تأثیر کود کلریدپتاسیم بیشتر از دو کود دیگر است.
کلروفیل های a و b
کلریدپتاسیم
کلریدکادمیوم
گیاهان دارویی
نیترات سرب
2021
01
20
207
218
https://cropscience.uoz.ac.ir/article_124830_34af2b1ac2b174c242bb0779a3dc25bf.pdf
تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک
2423-611X
2423-611X
1399
2
2
تأثیر قارچ Piriformospora indica در کاهش اثرات منفی تنش شوری در گیاه بادرنجبویه (Melissa officinalis L.)
طاهره
اکبری
مجید
رستمی
مهدی
قبولی
زهرا
موحدی
بادرنجبویه(Melissa officinalis L.) گیاهی دارویی از خانواده نعناعیان است که بوی لیمو از مشخصات بارز آن است. جهت بررسی اثر همزیستی قارچ اندوفیت Piriformospora indica بر برخی ویژگیهای مورفو-فیزیولوژیک گیاه دارویی بادرنجبویه در شرایط تنش شوری، آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه ملایر در سال 1396 بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل روشهای مختلف استفاده از قارچ (میسیلیوم، کاربرد اسپور در یک نوبت، کاربرد اسپور در دو نوبت و شاهد بدون قارچ) بهعنوان فاکتور اول و دو سطح تنش شوری (شوری صفر و چهار دسی زیمنس بر متر) بهعنوان فاکتور دوم بود. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که برهمکنش تیمارهای قارچ و تنش شوری بر ارتفاع ساقه، طول ریشه، وزن خشک برگ، کلروفیل a ، محتوای نسبی آب برگ، پایداری غشاء و میزان پروتئین محلول برگ در سطح احتمال پنج درصد معنیدار شد. نتایج مقایسه میانگین نشان داد بیشترین میزان ارتفاع بوته، طول ریشه و وزن خشک برگ مربوط به تیمار کاربرد اسپور در دو نوبت و در شرایط بدون تنش بوده است. درحالیکه بیشترین میزان کلروفیل a و همچنین بیشترین پایداری غشاء با استفاده از میسیلیوم قارچ و در شرایط بدون تنش شوری و بیشترین محتوای نسبی آب برگ با یک نوبت استفاده از اسپور و بدون اعمال تنش شوری حاصل شد. بهطورکلی و باتوجهبه نتایج این آزمایش به نظر میرسد که استفاده از این قارچ برای تعدیل اثرات منفی تنش شوری قابل توصیه است و از بین تیمارهای مختلف قارچ کاربرد اسپور قارچ در دو نوبت قابلیت بیشتری در کاهش اثرات منفی تنش شوری دارد.
اسپور
کلروفیل
گیاهان دارویی
میسیلیوم
همزیستی
2021
01
20
219
229
https://cropscience.uoz.ac.ir/article_125543_18ebe482f7ecbf021dacb69aee508076.pdf
تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک
2423-611X
2423-611X
1399
2
2
بررسی تأثیر پلیمر سوپرجاذب رطوبت بر رشد و محتوی نسبی رطوبت برگ ارزن دم روباهی (Setaria italica) در شرایط تنش خشکی
علی
حسینی
حسن
حیدری
ایرج
نصرتی
محمود
خرمی وفا
خشکی یکی از مهمترین تنشهای محیطی در بوم نظامهای زراعی است. بهمنظور تعیین بهترین سطح از سوپرجاذب رطوبت که بتواند اثرات خشکی را بر خصوصیات رشدی ارزن دم روباهی کاهش دهد، پژوهشی بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی دانشگاه رازی اجرا شد. سطوح مختلف تنش خشکی شامل عدم تنش (دور آبیاری کوتاهمدت) و تنش خشکی (دور طولانیمدت آبیاری) بود. مقادیر مختلف سوپر جاذب شامل 0، 0/2، 0/4 و 0/8 گرم در کیلوگرم خاک بود. نتایج نشان داد که بیشترین وزن خشک برگ، ساقه و گیاهچه مربوط به تیمار عدم تنش و کاربرد 0/8 گرم در کیلوگرم سوپر جاذب و کمترین وزن خشک برگ، ساقه و گیاهچه مربوط به تیمار خشکی و عدم مصرف سوپر جاذب بود. مصرف سوپرجاذب رطوبت باعث افزایش محتوای نسبی رطوبت برگ ارزن دم روباهی شد. خشکی باعث افزایش شاخص کلروفیل برگ ارزن دم روباهی شد، درحالیکه مصرف سوپرجاذب باعث کاهش این شاخص گردید. در مجموع این نتایج اثر مثبت سوپرجاذب رطوبت بر رشد و تولید ماده خشک ارزن دم روباهی در شرایط خشکی را نشان میدهد.
تخفیف تنش
شاخص کلروفیل
غلات
کم آبیاری
وزن خشک گیاه
2021
01
20
231
240
https://cropscience.uoz.ac.ir/article_125566_677a15e48012ac2a4f15802440263cb4.pdf
تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک
2423-611X
2423-611X
1399
2
2
بررسی خصوصیات ریشه نخود (Cicer arietinum L.) تحت تیمارهای ریزوبیوم، میکوریزای آرباسکولار و شبه میکوریزای داخلی در شرایط خاک استریل و غیراستریل
محمد جواد
ارشدی
مهدی
پارسا
امیر
لکزیان
محمد
کافی
بهمنظور بررسی تلقیح بذور نخود با ریزوبیوم، میکوریزای آرباسکولار و شبه میکوریزای داخلی آزمایشی بهصورت فاکتوریل با سه فاکتور در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا در آمد. فاکتور اول شامل دو نوع خاک استریل شده (قراردادن خاک در دمای 121 درجه سانتیگراد بهمدت 15 دقیقه در اتوکلاو) و استریل نشده، فاکتور دوم شامل سه سطح میکوریزا (میکوریزای آرباسکولار Glomusmosseae، شبه میکوریزای داخلیPiriformosporaindica و عدم مصرف قارچ) و فاکتور سوم شامل دو سطح ریزوبیوم (مصرف ریزوبیوم Mesorhizobiumciceri و عدم مصرف ریزوبیوم) بود. نتایج نشان داد که میکوریزای آرباسکولار بهطور معنیداری باعث افزایش وزن، سطح و میزان کلونیزاسیون ریشه گردید؛ اما اثر آن بر تعداد گرههای ریزوبیومی معنیدار نشد. همچنین مصرف ریزوبیوم بهطور معنیداری باعث افزایش وزن، سطح و تعداد گرههای ریزوبیومی ریشه گردید؛ لکن کاربرد آن تأثیری بر میزان کلونیزاسیون ریشه نداشت. در شرایط خاک غیراستریل، تعداد گرههای ریزوبیومی و میزان کلونیزاسیون ریشه بهطور معنیداری افزایش نشان دادند. بررسی اثرات متقابل نشان داد که اعمال شرایط خاک استریل و مصرف میکوریزا در صفات سطح و میزان کلونیزاسیون ریشه نسبت به سایر تیمارها بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد. همچنین کاربرد تلفیقی میکوریزا و ریزوبیوم سبب برتری معنیدار طول و سطح ریشه گردید. کاربرد ریزوبیوم درشرایط خاک غیراستریل، نسبت به شرایط خاک استریل و عدم کاربرد ریزوبیوم، تعداد گرههای ریزوبیومی را بهطور معنیداری و به میزان 90/5 درصد افزایش داد. به نظر میرسد که استفاده از میکوریزا در زراعت نخود میتواند در بهبود ویژگیهای ریشه مؤثر باشد.
اتوکلاو
سطح ریشه
کلونیزاسیون ریشه
گرههای ریزوبیومی
2021
01
20
241
254
https://cropscience.uoz.ac.ir/article_125484_8006b15bb939c529a4b1a7bccdae5500.pdf
تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک
2423-611X
2423-611X
1399
2
2
ارزیابی شاخصهای رقابتی در کشت مخلوط چای ترش- ماش در نظامهای مختلف خاکورزی
عبدالواحد
هودیانی مهر
مهدی
دهمرده
عیسی
خمری
محمد رضا
اصغری پور
بهمنظور بررسی شاخصهای رقابتی و عملکرد دو گونه چای ترش و ماش در کشت مخلوط، آزمایشی در مزرعه آموزشی و تحقیقاتی پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل، بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. عامل اصلی در سه سطح شامل خاکورزی بدون شخم، شخم کاهشیافته (دیسک)، شخم مرسوم (گاوآهن و دیسک) و عامل فرعی نسبتهای کشت مخلوط در پنج سطح شامل کشت خالص چای ترش، کشت خالص ماش،50 درصد چای ترش بعلاوه 50 درصد ماش، 75 درصد چای ترش بعلاوه 25 ماش، 25 درصد چای ترش بعلاوه 75 درصد ماش در نظر گرفته شد. شاخصهای مورد بررسی در این آزمایش شامل نسبت برابری زمین؛ شاخص رقابت، شاخص غالبیت و تزاحم نسبی بودند. بیشترین تزاحم نسبی از سیستم بدون خاکورزی (02/3) و کمترین تزاحم نسبی چای ترش از سیستم خاکورزی مرسوم (51/2) به دست آمد. بیشترین شاخص تزاحم نسبی مربوط به کشت مخلوط 75 درصد ماش بعلاوه 25 درصد چای ترش (63/4) بدست آمد. در بین سیستمهای مختلف خاکورزی حداکثر ضریب غالبیت چای ترش از سیستم بدون شخم (79/0) به دست آمد. مقایسه برهمکنش سیستم خاکورزی در نسبتهای مختلف کشت مخلوط نشان داد که بیشترین شاخص غالبیت برای چای ترش از سیستم بدون خاکورزی و کشت مخلوط 75 درصد ماش بعلاوه 25درصد چای ترش (69/1) به دست آمد. بالاترین مقدار نسبت برابری زمین در تیمار 75 درصد ماش بعلاوه 25درصد چای ترش حاصل گردید. با اندازهگیری سایر شاخصهای رقابتی چای ترش با عملکرد اقتصادی بیشتر از قابلیت رقابت بیشتری نسبت به ماش برخوردار بود.
شاخص رقابت
شاخص غالبیت
ضریب تزاحم نسبی
نسبت برابری زمین
2021
01
20
255
265
https://cropscience.uoz.ac.ir/article_125205_a82d7100ab6013436e0a047c84845a0f.pdf
تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک
2423-611X
2423-611X
1399
2
2
خصوصیات گونه رعنا زیبای زینتی- دارویی (Gaillardia aristata) تحت تأثیر مالچهای مختلف در یک منطقه با اقلیم خشک
فاطمه
کاظمی
منصوره
جوزای
باتوجهبه وضعیت اقلیمی ایران که در منطقه خشک و نیمهخشک واقع شده است، بررسی روشهای کاهش مصرف آب و بهرهوری بیشتر از منابع آبی، از مهمترین اولویتهای پژوهشی میباشد. به همین منظور در این تحقیق تأثیر مالچهای آلی و غیر آلی بر عملکرد گیاه گلدار رعنازیبا (Gaillardia aristata) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش بهصورت طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این پژوهش، اثر چهار نوع مالچ چیپس چوب، پوکه معدنی، پلیاتیلن، برگ کاج و عدم استفاده از مالچ بهعنوان شاهد بر روی صفات مورفوفیزیولوژیک گونه زینتی - دارویی رعنازیبا بررسی شد. نتایج نشان داد که مالچ بر روی تعداد روز تا گلدهی، دوره گلدهی، قطر گل، ارتفاع گیاه، وزن خشک و تر ریشه و شاخساره، کیفیت بصری، درصد علف هرز، کارایی مصرف آب، شاخص کلروفیل، کلروفیل a و کلروفیل b تأثیر معنیداری داشت. محتوای آب برگ و قطر ساقه تحت تأثیر مالچ قرار نگرفت. نتایج همچنین نشان داد که مالچ پلیاتیلن و برگ کاج نسبت به بقیه مالچها بهترین تأثیر را در اکثر صفات داشت. باتوجهبه نتایج بهدستآمده میتوان مالچ پلیاتیلن و برگ کاج را برای کشت رعنا زیبا رقم آریستاتا در مناطق خشک و نیمهخشک توصیه نمود.
توسعه پایدار
مالچ
کارایی مصرف آب
گیاه زراعی- دارویی
منظر شهری
2021
01
20
267
279
https://cropscience.uoz.ac.ir/article_124833_090d3608fa5c219cfc5decc1cd653f01.pdf
تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک
2423-611X
2423-611X
1399
2
2
تأثیر پیشتیمار و محلولپاشی عصاره گیاه مرزنجوش (Origanum majorana L.) بر برخی خصوصیات رشدی و رنگیزههای فتوسنتزی سویا
پروانه
استخدامی
مهدی
برادران فیروزآبادی
حسن
مکاریان
عباس
نصیری دهسرخی
حسن
قربانی قوژدی
بهمنظور بررسی تأثیر عصاره مرزنجوش بر سویا (Glycine max) آزمایشی در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهرود بهصورت فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. آزمایش شامل پیشتیمار بذری با عصاره مرزنجوش در پنج سطح (عدم پیشتیمار، پیشتیمار با عصاره 40 و 60 درصد مرزنجوش هر کدام بهمدت زمانهای 6 و 9 ساعت) بهعنوان عامل اول و محلولپاشی با عصاره مرزنجوش در سه سطح (آب خالص، غلظتهای 40 و 60 درصد مرزنجوش) بهعنوان عامل دوم بودند. نتایج نشان داد که بالاترین وزن خشک برگ (3/253 گرم در مترمربع) و وزن خشک ساقه (0/279 گرم در مترمربع) از ترکیب تیماری 6 ساعت پیشتیمار با غلظت 40 درصد توأم با محلولپاشی حاصل شد. بیشترین شاخص سطح برگ و تعداد شاخه جانبی درجه دوم، از محلولپاشی با عصاره 40 درصد مرزنجوش بهدست آمد که بهترتیب باعث افزایش 8/8 و 3/18 درصدی نسبت به شاهد گردید. بیشترین میزان کاروتنوئید (029/0 میلیگرم بر گرم وزن خشک) و کلروفیل برگ (12/1 میلیگرم بر گرم وزن خشک) در ترکیب تیماری در مدتزمان 9 ساعت پیشتیمار بذر توأم با غلظت 60 درصد محلولپاشی با عصاره مرزنجوش مشاهده شد. در مجموع میتوان اظهار داشت استفاده از عصاره گیاه دارویی مرزنجوش، ضمن بهبود خصوصیات رشدی و عملکرد، میتواند موجب کاهش آلودگیهای زیستمحیطی نیز گردد.
شاخص سطح برگ
کاروتنوئید
کلروفیل کل
گیاهان دارویی
2021
01
20
281
290
https://cropscience.uoz.ac.ir/article_125565_4065765e57ba430fd122382a34b82e5b.pdf